دراجرای نامه شماره 48/238198/410-25/10/90 معاونت محترم آموزش متوسطه وزارت متبوع در رابطه با نحوه ارزشیابی درس کارآفرینی درهنرستان های کاردانش روزانه ومراکزآموزشی بزرگسال و از راه دور برابرمواردذیل اعلام  می گردد. ضمنا اجرای مفاد آن از خرداد ماه 91   میباشد.  

1- هنرستانهای روزانه 10 نمره تئوری + 10 نمره پروژه

2- هنرستانهاوواحدهای آموزشی بزرگسال 20 نمره تئوری   

  هنرجوی گرامی ومستعد هم استانی ما ، برتو سلام  وهزاران درود وتبریک به این دلیل که از حوزه نظر گذشتی وبه مکان عمل آمدی ومی خواهی ثابت کنی که هرآنچه به عنوان ایده وفکر درذهن پویای تو می گذرد به دیدگان اطرافیانت برسانی وآنها ببینند که تو اراده کرده ای که مستقل وروی پای خود باشی وموثر ومفید گوشه ای ازامورو تکنولوژی وفن آوری محیط زندگی ات را دراختیار بگیری وبا مهارت آموزی خویش بازارکار منطقه ، شهر واستان مان راغنی سازی -   مطمئن باش ،همه ما دراین مسیربا تو خواهیم بود از هنرآموز ، استاد کار ، سرپرست ، انباردار ، خدمتگذار، مشاور، معاون ومدیر زحمتکش وتلاشگرت تا خانواده عزیز ، حامی وپشتیبانت .  
وجود عزیزت بهتر از ما آگاه است که درراه تحصیل دررشته هایی که با مهارت وحرفه سروکار دارند، علاوه بر دروسی مانند ریاضی ، ادبیات ، زبان ، جغرافیا وتاریخ دردروس کارگاهی نیز اگر بخواهی کارعملی را خوب یاد بگیری باید شناخت کافی از  اصول علمی ،  تئوری ، قوانین ، مفاهیم ،  محاسبات هم داشته باشی . درواقع می خواهیم به طور خلاصه بگوییم ،  دروسی که درهنرستان ها تدریس می گردد شامل دوبخش نظری وعملی است وبرای یادگیری بخش عملی ابتدا باید بر بخش نظری مسلط شوی .
به عنوان مثال یک بازیکن فوتبال اگر قوانین بازی را نداند خیلی زود داور وی را  از زمین اخراج می کند. یک مهندس مکانیک  اگر مشخصات فنی یک دستگاه را نشناسد ونقشه خوانی بلد نباشد نمی تواند آن را راه اندازی وبا آن کار کند. اگریک خیاط اندازه گیری وبرش را نداند پارچه را هدر خواهد داد .یک  هنرجو اگر از بهداشت و ایمنی محیط کارخود اطلاع نداشته باشد  ، به خود ودیگران آسیب جدی خواهد رساند. یک نقاش لازم است با اصول رنگ وترکیب آنها آشنا باشدتا آنچه را در ذهن دارد در صورتی زیبا بر بوم نقاشی پیاده کند . یک کشاورز باید علم هواشناسی ، کاشت ، داشت ، مراقبت ونگهداری وبرداشت محصولات را بداند وهمه اینها یعنی اینکه کسی که می خواهد درکار عملی ماهر گردد باید مطالب تئوری آن کار را درک کرده وبفهمد . از طرفی اگر می خواهی مطابق باجهان درحال پیشرفت رشد کنی چاره ای جز  مطالعه متون ، کتابها ، مجلات ، سایت ها ومقالات علمی جدید نخواهی داشت . 
با این اوصاف مطالعه وکسب عادات صحیح آن برتو واجب می گردد والبته مطالعه ای با مهارت کافی ودارای اصول صحیح وباید کتابهای بسیاری را بخوانی و مطالب زیادی را درشکل منظم به خاطر بسپاری . اما گاه گاهی به شوخی یا جدی  از زبان خودت درحین تحصیل شنیده ایم که می گویی: (( دیگرحال و حوصله خوا ندن این کتاب را ندارم )) ((آنقدر ازاین کتاب خسته شده ام که قابل گفتن نیست)) ((هرچه قدرمی خوانم مثل اینکه کمتر یاد می گیرم)) ((10 بار خواندم و تکرار کردم ولی بازهم یاد نگرفتم)) و (( اگر نمره ده ناپلئونی می گرفتم دنیایم قشنگ می شد ))  براستی مشکل کجاست وکجای کار گیر           دارد  ؟آیا برای یادگیری درس واقعاًباید 10 بار کتاب را خواند ؟ آیا باید دروس خود را پشت سرهم مرورکرد ؟ وآیا باید دهها بار درسی راتکرارکرد تا یادگرفت ؟ مطمئناً اگر چنین باشد ، مطالعه کاری سخت و طاقت فرسا ست وخدای ناخواسته اذیت خواهی شد وبهره ای کم از زحماتت خواهی برد .اما واقعیت چیز دیگری است . چون بعضی از دوستانت که نمرات بهتری            می گیرند شگردهائی دارند که شاید پیش خودشان بماند وبه کسی نگویند . درواقع آنها روش مطالعه صحیح را بلدند ودرکمترین زمان ممکن بیشترین مطالب را یاد می گیرند . 
 مطالعه و یادگیری یک هنر، فن و مهارت است که باید آن را آموخت و بکار گرفت. بنابراین رعایت دقیق شرایط در آن کاملاَ ضروری به نظر می رسد. در این صورت مطالعه شما مفید و متمرکزخواهد بود .
¨  قبل از هرکاری ، سعی کنید عادات زیر را در خود پرورانده و به آنها عمل کنید. 
- هدف های کلی وجزئی زندگی تان را به همراه چشم انداز آینده برای خود ترسیم وتعیین کنید . 
- مسولیت امور خود را ، خود به عهده بگیرید
 -بدانید که برای موفق شدن باید در مورد اولویت‌ها، سرمایه زمان و منابع وخلاصه آنچه دارید، تصمیم قاطع بگیرید. 
- اجازه ندهید که دوستان و اطرافیانتان به شما دیکته کنند که چه چیزهایی برای شما مهم و چه چیزهایی مهم نیست.
-امور ضروری ومهم را  شناسائی و سرلوحه زندگی تان  قرار دهید .
- از اولویت بندی هایی که برای خود تعیین کرده اید پیروی کنید و اجازه ندهید دیگران،  سایر علایق و تمایلات شما را از اهدافتان دور کنند. 
- زمانها و مکانهای پربازده خود را شناسایی کنید صبح، بعد از ظهر یا شب؟
- مکانهایی را پیدا کنید که در آن بتوانید به حداکثر توان خود در تمرکز و کارایی دست یابید. اگر این مکانها محدودند آنها را برای مشکل ترین مطالعاتتان اولویت بندی کنید. 
- وقتی شما به بهترین نحو در کلاس درس شرکت می کنید، خودتان ، همکلاسی ها و حتی معلمانتان از آن سود می برند. در این شرایط نمرات بهتر شما می تواند به کارایی بالای شما صحه گذارد. 
- وقتی با معلم خود کاری دارید(در مورد نمره، مهلت برای ارائه تکالیف و ...) اول خود را جای او بگذارید و از خود بپرسید که بهترین نحوه صحبت با من در این شرایط چگونه می تواند باشد.
¨ قواعد کلی مطالعه
روخوانی سریع مطالب 2- تهیه سوالات ذهنی دررابطه با کلیات متن ونکات مهم آن  3- قرائت دقیق متن                        4-  حاشیه نویسی  متن وتعیین پاراگراف ،  جملات وواژه های کلیدی ومهم 5-  جمع بندی وخلاصه نویسی و یادداشت نکات مهم وضروری متن وترجیحاً پاسخ به سوالات ذهنی مرحله اول
¨ قبل از اینکه به مهارتهای مطالعه بپردازیم لازم است به  چند توصیه ضروری زیربرای شادابی ، آرامش وعادت به مطالعه  توجه شود :
- در ابتدا باید از مطالب ساده وروان و کتابهای کم حجم و مختصر مطالعه را شروع کنید .  
- از مطالعه‌‌‌‌‌‌‌‌بی‌وقفه وطولانی چندساعته مستمر پرهیز کنید  زیرا موجب خستگی و بیزاری می‌شود .
- دربین مطالعه سعی گردد تمرکز لازم بر متن حفظ شود  
-   در کنار وسایل صوتی و تصویری روشن مطالعه نشود .  
-   درخواندن کتابها از روش لب‌خوانی به جای بلند‌خوانی استفاده شود . 
- حالت مطالعه  نشسته درآرامش را جایگزین حرکت کردن ها  و قدم‌زدن نمایید .  
-   در موقع خستگی و حالت نگرانی و اضطراب مطالعه نکنید . 
-  از مطالعه‌طوطی‌وار (بدون درک و طبقه‌بندی مطالب ) جداً پرهیز گردد .
-  در مطالعه یک کتاب از مطالب آسان به مشکل شروع نمایید .
¨ شش روش مطالعه به ترتیب اهمیت  :
1-خواندن بدون نوشتن:  این کار ازروش های نادرست مطالعه است !  مطالعه فرآیندی فعال و پویا است وبرای نیل به این هدف باید از تمام حواس خود برای درک صحیح مطالب استفاده کرد. باید با چشمان خود مطالب را خواند، در زمان مورد نیاز مطالب را بلند بلند ادا کرد و نکات مهم را یادداشت کرد تا با مطالب مورد مطالعه درگیر شده و حضوری فعال و همه جانبه در یادگیری داشت و همچنین در هنگام نیاز ، خصوصاً قبل از امتحان ، بتوان از روی نوشته ها مرور کرد و خیلی سریع مطالب مهم را مجدداً به خاطر سپرد .
2- خط کشیدن زیر نکات مهم :این روش شاید نسبت به روش قبلی بهتر باشد ولی روش کاملی برای مطالعه نیست چرا که در این روش بعضی از افراد بجای آنکه تمرکز و توجه برروی یادگیری و درک مطالب داشته باشند ذهنشان معطوف به خط کشیدن زیر نکات مهم می گردد .حداقل روش صحیح خط کشیدن زیر نکات مهم به این صورت است که ابتدا مطالب را بخوانید و مفهوم را کاملاً درک کنید و سپس زیر نکات مهم خط بکشید نه آنکه در کتاب بدنبال نکات مهم بگردید تا زیر آن را خط بکشید .
3- حاشیه نویسی :این روش نسبت به دو روش قبلی بهتر است ولی بازهم روشی کامل برای درک عمیق مطالب و خواندن کتب درسی نیست ولی می تواند برای یادگیری مطالبی که از اهمیتی چندانی برخوردار نیستند مورد استفاده قرار گیرد.
4- خلاصه نویسی : در این روش شما مطالب را می خوانید و آنچه را که درک کرده اید بصورت خلاصه در دفتری یادداشت می کنید این روش برای مطالعه مناسب است و از روشهای قبلی بهتر می باشد چرا که در این روش ابتدا مطا لب را درک کرده سپس آنها را یادداشت  می کنید اما بازهم بهترین روش برای خواندن نیست .
ضمنا برای پایدارماندن یادگیری وجلوگیری از فراموشی لازم است از مطالعات خود یادداشتهای مختصری بردارید که اصطلاحاً به آن (فیش برداری ) می گویند .چنانچه بتوانید از مطالب مورد نظر نکات مهم واساسی  را با نسبت 10درصد تهیه کنید قطعا در ایجاد تمرکز فکر وجایگزین شدن آنها در ذهن موثر خواهد بود .
5- کلید برداری :کلید برداری روشی بسیار مناسب برای خواندن و نوشتن نکات مهم است . در این روش شما بعد از درک مطالب ، بصورت کلیدی نکات مهم را یادداشت می کنید و در واقع کلمه کلیدی کوتاهترین، راحت ترین ،بهترین و پرمعنی ترین کلمه ای است که با دیدن آن، مفهوم جمله تداعی شده و به خاطر آورده می شود .
6- خلاقیت و طرح ذهنی  انسجام یافته : این روش بهترین شیوه برای یادگیری خصوصاً فراگیری مطالب درسی است .در این روش شما مطالب را می خوانید بعد از درک حقیقی آنها نکات مهم را به زبان خودتان و بصورت کلیدی یادداشت می کنید و سپس کلمات کلیدی را برروی می نویسید ( در واقع نوشته های خود را به بهترین شکل ممکن سازماندهی می کنید و نکات اصلی و فرعی را مشخص می کنید) تا در دفعات بعد به جای دوباره خوانی کتاب ، فقط به آن مراجعه کرده وبا دیدن کلمات کلیدی نوشته شده ، آنها را خیلی سریع مرور کنید . این روش درصد موفقیت تحصیلی شما را تا حدود بسیار زیادی افزایش می دهد و درس خواندن را بسیار آسان می کند. و بازده مطالعه را افزایش می دهد.
¨  درکل برای مطالعه مؤثر ومفید به نکات کلیدی زیر توجه کنید :
1- به دنبال راه‌های بهتر برای حل مشکلات باشید برای مثال، اگر دروس خود را نمی فهمید فقط به مطالعه مجدد آن بسنده نکنید، کارهای دیگری بکنید! مثلا با معلم خود مشورت کنید، از همکلاسیها یا گروه های درسی بپرسید  و همیشه خود را در موقعیت مبارزه قرار دهید.
2) برای انجام مطالعه باید برنامه ثابت هفتگی داشته که در آن برنامه ساعت و سهم هر درس تعیین شده و به آن برنامه متعهد و پایبند باشید.
3) اصل یادگیری با فاصله استراحت را فراموش نکنید، یعنی هر 45 دقیقه مطالعه حدود 15 دقیقه استراحت داشته باشید .  
4) همیشه در فضای فیزیکی مناسب (ازلحاظ نور، دما و جریان هوا) مطالعه کنیم و بهتر است سعی کنیم محل مطالعه ثابت باشد؛ یعنی هر روز جا عوض نکنید و از خوابیدن و دراز کشیدن یا لم دادن در هنگام مطالعه پرهیز شود؛ زیرا باعث کاهش تمرکز و ایجاد خواب آلودگی خواهد شد.
5) قبل از خواندن هر فصل کتاب برای خود زمان مناسب تعیین شود زیرا این کار باعث سرعت وپایبندی به مطالعه خواهد شد.
6) در هنگام خستگی، گرسنگی و کسالت نباید مطالعه کرد؛ چراکه شرایط لازم فراهم  نیست و با توجه به همین موضوع نباید مطالب برای شب امتحان انباشته شود؛ چون از خواب و استراحت کاسته می شود و در نتیجه مطالعه مفید و مؤثر سیر نزولی پیدا خواهد کرد و نتیجه فشار مطالعه در شب امتحان هر چند ممکن است شما را راضی کند، اما کاملاً سطحی و گذرا بوده و مطالب بزودی فراموش خواهد شد.
7) عموماً انتهای شب و آغاز صبح زمان مفیدتری برای مطالعه هستند، اما شما باید خودتان بهترین زمان مطالعه را شناسایی کنید؛ یعنی این که مثلاً چه زمانی را بهتر می توانید مطالعه کنید؟ یا چه زمانی برای مطالب حفظ کردنی بهتر است؟ و یا در چه زمانی مطالب حل کردنی را با دقت و سرعت بیشتری حل می کنید و خلاصه این که در چه ساعتهایی و حالاتی چه درسهایی را بهتر یاد می گیرید؟
8) برای داشتن حافظه بهتر و یادگیری مؤثرتر به داشتن خواب کافی توجه داشته باشید؛ زیرا مقدار خواب مناسب لازمه یادگیری و عملکرد خوب مغزی است.
9) در هنگام مطالعه سؤالهایی برای خودتان در مورد آن درس داشته باشید و برای به دست آوردن پاسخ آنها یک مطالعه هدفمند داشته باشید. مطالب مورد مطالعه را به مطالب قبلی آن درس ربط دهید و آنچه را می خوانید مورد ارزشیابی قرار دهید؛ زیرا این فعالیت پرسش و پاسخ درونی می تواند خواندن را مفید و مؤثر نماید.
10) برای موفقیت بیشتر سعی کنید آموخته هایتان را تثبیت نمایید؛ یعنی در اوقات به اصطلاح مرده مثلاً زمان ایاب و ذهاب مدرسه به تفکر و بررسی مطلبی بپردازید که این کار می تواند از طریق مباحثه با یک همکلاسی انجام شود.
11) مطالب را سازماندهی و دسته بندی کنید حتی بهتر است که به آنها کد و رمز بدهید؛ یعنی با اختصار کردن رئوس مطالب و تعاریف و یا به هر نحو مطلوب دیگر، باید مطالب منظم شود.
12) مرور کردن از اصول مطالعه مؤثر است که باید در فواصل مختلف و منظم مطالب مرور شود.
13) سعی شود در مطالعه سرعت، دقت و درک مناسب داشته و دیگر این که مطالب به خاطر سپرده شده را برای بازیابی تمرین کنید.
14) باید فصلها و بخشهای کتاب را به قسمتهای کوچکتر تقسیم کرد و تقسیمات کوچک را  به طوردقیق فراگرفت.
15) سعی گردد نگرش یکسان به تمامی درسها داشته و این را یقین داشته که هر مطلب و درسی جنبه های مثبتی دارد و ما باید نگرش منفی خود را درباره آن تغییر دهید.
16 ) درهنگام مطالعه یک برگ کاغذ را به یادداشت مطالبی که به ذهن شما ناگهانی وناخواسته ورود می کند، اختصاص دهید ودرفرصت مناسب به فکر کردن وانجام آنها بپردازید . 
17) تمرین کنید که هر درس را فقط یک بار و دقیق فراگرفته؛ یعنی ذهن را شرطی کنیم و سطح توانمندی ذهن را بالا ببریم که نیاز به چندین بار مطا لعه نباشد.
18) این اصل را به یاد داشته باشیم که خوب خواندن هنر است، نه زیاد خواندن.
19) باید بدانیم که استعداد به همراه پشتکار و تلاش می تواند نتیجه خوبی به بار آورد، یعنی استعداد و پشتکار دو روی سکه موفقیت هستند.

درپناه خداوند منان موفق وموید باشید

          تهیه وتدوین :
معاونت آموزش متوسطه استان کردستان
 اداره آموزشهای فنی وکاردانش
آذرماه 1390

الف) استانداردهای مهارت وابسته به فرهنگ وارشاد اسلامی/جهادکشاورزی/صنایع دستی/ :

1- برای دانش آموزان شاخه کاردانش براساس نمرات ماخوذه یک نمره دربخش تئوری ویک نمره دربخش عملی جداگانه ثبت می گردد.

2- چنانچه این قبیل دانش آموزان دریکی ازبخش های تئوری یاعملی موفق به کسب نمره نشوند نمره مکتسبه                    دانش آموزدرسیتم ثبت خواهدشد.

    3- کسب نمره قبولی دربخش تئوری ملاک عمل دربرگزاری آزمون عملی نمی باشد.

 ب) استانداردهای وابسته به اداره کل فنی وحرفه ای

1- برای دانش آموزان شاخه کاردانش که درآزمون استانداردهای مهارت شرکت می نمایندابتدامی بایدبراساس نمرات ماخوذه آزمون تئوری نسبت به تهیه لیست آزمون استانداردمهارت (براساس نرم افزارمربوط) برای                                   آن نوبت اقدام شود.

2- اگردانش آموزی موفق به کسب نمره قبولی دربخش تئوری نشودمجازبه شرکت دربخش عملی نمی باشد. و در سیستم به جای بخش های تئوری و عملی کد 98/99 ثبت می گردد.

    3- چنانچه این قبیل دانش آموزان درآزمون استانداردمهارت مطابق ضوابط شرکت نمایند و در آزمون تئوری موفق به کسب نمره قبولی شوند به آزمون عملی معرفی می گردند .

    4- اگردانش آموزپس ازموفقیت درآزمون تئوری درآزمون عملی نیز نمره قبولی کسب نمایند نسبت به استخراج میانگین وزنی اقدام می گرددلازم به یادآوری است میانگین وزنی به صورت ( نمره تئوری ضرب در 25درصد + نمره عملی ضرب در 75 درصد تقسیم بر 5 ) به دست می آید .

    5- اگرنمره ماخوذه دانش آموز 14و بالا ترباشد برای بخش های تئوری و عملی همان نمره میانگین وزنی ثبت می گردد وچنانچه نمره ماخوذه کمتر از 14 باشددرسیستم رایانه ای به جای نمرات تئوری وعملی کد98/99 ثبت می گردد .

6- با ثبت کد99.98 درسیستم رایانه ای به صورت خودکارکلمه "رد" در کارنامه تحصیلی ثبت خواهد شد ودانش آموز             می بایدمجدداحسب مقررات درآزمون همان استاندارد در نوبت بعدی شرکت نمایدومادامی که نصاب قبولی راکسب ننمایددرهرنوبت امتحانی به جای نمره ماخوذه کد98/99 درکارنامه تحصیلی ثبت می شود.

ج) روش برگزاری آزمون ونمره دهی به دانش آموزان تابع مقررات دستگاه متولی استانداردمی باشد.               

آشنایی با زمینه های تحصیلی در شاخه های فنی وحرفه ای وکاردانش                         

بر اساس ساختار آموزشی نظام جدید کشور ،شاخه های فنی وحرفه ای وکاردانش شامل سه زمینه تحصیلی (صنعت ، خدمات وکشاورزی ) می باشد که دانش آموزان بر حسب علاقه واستعداد خود در هر کدام از شاخه ها و زمینه های فوق، یک رشته را برای ادامه تحصیل انتخاب مینمایند. لذا جهت آشنایی با زمینه بصورت مختصر به تعریف هریک می پردازیم.

صنعت

 واژه صنعت ازریشه صنع به معنی ساختن وآفریدن گرفته شده است وبه معنی بازرگانی ،ساختن ویا ایجاد دگرگونی در شکل مواد می باشد .صنعت مجموعه ای است از فعالیتهایی که با استفاده از منابع (مواد-سرمایه، نیروی انسانی ،انرژی،اطلاعات وابزار کار)کالا یا خدمتی را تولید می کند که نیاز های جوامع انسانی را بر طرف می نماید.در واقع کلیه تغییراتی که بشر درمواد طبیعی میدهدتابهتر وبیشتر از آنها استفاده کند. نقشه کش

در هنرستانهای استان کردستان تعدادی از رشته های مرتبط با زمینه صنعت در شاخه های فنی وحرفه ای وکاردانش به شرح زیر اجرا می گردد.

ی عمومی                           ساخت وتولید                            مکانیک خودرو                          تاسیسات  

صنایع چوب                       الکترونیک                                 الکتروتنیک وکنترل                    متالورژی

معدن                              ساختمان و نقشه برداری                 سازه های فلزی                       نقشه کشی ساختمان

خدمات

 واژه خدمات ازریشه خدمت به معنای کار کردن یا فعالیت برای کسی گرفته شده ومجموعه ای از فعالیتهایی است که به منظور ارائه کالای تولیدی (نمایندگی) جابجایی کالا (بازار یابی)ارئه خدمت جهت تسهیل کردن نیازها جامعه ویا خلق اثر ودست ساخته توسط نیروی انسانی انجام می گیرد. در هنرستانهای استان کردستان تعدادی از رشته های مرتبط با زمینه خدمات در شاخه های فنی وحرفه ای وکاردانش به شرح زیر اجرا می گردد.

گرافیک                                        حسابداری                         کامپیوتر                                      نقاشی

هنرهای نمایشی                         کودکیاری                           چهره سازی                                عکاسی           

خیاطی                                        نگار گری                          مدیریت خانواده وکار های هنری در خانه                            

کشاورزی

   کشاورزی به معنای زراعت شامل آن دسته از فعالیتهای انسان می شود که با هدف تامین نیاز های غذایی جوامع برروی نهاده ها(بذر کود آب و....) با استفاده از ادوات (تراکتور،گاوآهن و...) بر روی زمین زاعی که منجر به تولید محصول میگردد ویا تغییر شکل سایر محصولات کشاورزی (تولید محصولات لبنی) انجام می گیرد. در هنرستانهای استان کردستان تعدادی از رشته های مرتبط با زمینه کشاورزی در شاخه های فنی وحرفه ای وکاردانش به شرح زیر اجرا می گردد.

امور زراعی وباغی                                 ماشین های کشاورزی                                      امور دام وطیور

باغبانی گیاهان گلخانه ای                      باغبانی پرورش درختان میوه                          تولید فراورده های دامی

تعمیر موتور تراکتور                             پرورش ونگهداری وطراحی فضای سبز          

احتراماً به استحضارمی رساند براساس مفاد نامه شماره 27/168247/410 - 25/7/90 وزارت متبوع ،  ارائه رشته های شاخه فنی وحرفه ای و رشته پیش دانشگاهی هنر در مدارس آموزش از راه دور ممنوع می باشد.

تعریف افت تحصیلی                                                       
- لغت نامه وبستر : افت به معنای کاستی ، نقصان ، کاهش کمیت یا مقدار،
- درآموزش وپرورش افت به معنای قصور یا واماندگی می باشد
-   افت تحصیلی به معنی عدم توفیق درتحقق هدفها ومقاصد تربیتی
-   کاهش عملکرد درسی دانش آموز دراکثر درسها یا دروس اساسی علیرغم هوش بهرطبیعی وسلامت کامل جسمانی وروانی
-   کاهش نسبی فعالیت درسی ومطالعه یک دانش اموز دریک دوره نسبی درمقایسه با دوره نسبی قبل ازآن
-   کاهش عملکرد تحصیلی دانش آموزان از سطحی رضایت بخش به سطحی نامطلوب
-   چنانچه آموخته های دانش آموزی کمترازتوان بالقوه وحدانتظاراوباشدافت تحصیلی روی داده است(شامل دانش آموزتیز هوش هم می شود )
üانواع افت تحصیلی
الف ) افت تحصیلی آشکار ( کمی )
به تعداد آمار مردودی هرپایه وتکرارآن اطلاق می شود
ب ) افت تحصیلی پنهان ( کیفی) که خود به دودسته تقسیم می شود
1- شامل دانش آموزانی می شود که برای جلوگیری ازمردود شدن با توسل به شیوه های مختلف اقدام به گرفتن نمره نموده وجان سالم بدرمی برندکه ممکن است ضعف خود را درپایه های بالاتر نشان داده ویا آن راجبران کنند
2- هرگونه کاهش رسیدن به اهداف آموزش وپرورش اعم از علمی ، تربیتی وپرورشی

پیامدها ، تبعات  وعواقب افت تحصیلی 
1- دانش آموزان به لحاظ تحصیلی ازآموزش طبیعی ونرمال که تضمین کننده آینده شغلی وعلمی است باز می مانند ودرنتیجه توان لازم برای یک زندگی مطلوب وبا کیفیت ازاو صلب می شود . وهمین عامل صدمات فراوانی را برروحیه وروان فرد وارد می کند وبه طور غیر مستقیم نیز جامعه دچار آسیب می شود .
2- خانواده ها هزینه هنگفتی را صرف شهریه ، نوشت افزارو تحصیل فرزندان خود می کنند وبعدها هم چون مهارت لازم را ندارند اینگونه افراد به خانواده وابسته می شوند ومشکلات متعددی را برای آنها فراهم می کنند .
3- افت تحصیلی درسطح کلان به جامعه صدمه وارد کرده و ازچند جهت هزینه های زیادی را بر جامعه تحمیل می نماید .
- اختصاص جا ومکان نسل جدیدبه دانش آموزان وامانده ازتحصیل
- استخدام معلمان بیشتر.
- بروز مشکلات بیکاری ، بزهکاری ، اسیب های اجتماعی وناهنجاری های رفتاری  که معمولاً درافراد با تحصیلات پایین بیشتر است
دلایل افت تحصیلی
1- فردی ( دانش آموز )
-  نبود انگیزه تحصیلی ( نمی دانند چرا  به مدرسه می روند ) نداشتن هدف واقعی ازتحصیل ومطالعه
-  ا ضطراب وترس ازقبول نشدن درامتحانات ( اضطراب کم طبیعی ولازم است )
-  عدم استفاده از برنامه غذائی مناسب بالاخص درحاشیه شهرها
-  ارتباط با افراد شکست خورده تحصیلی خارج ازمدرسه وترغیب به ترک تحصیل
-  رفتارورودی نامناسب وساخت شناختی ناکافی دانش آموزان
-  عدم کنترل درونی ( فرایندی فکری است که دانش آموزان عناصر شکست را دربی کفایتی خود می بینند)
-  ضعف دراراده وتصمیم گیری های تحصیلی ونداشتن اعتماد به نفس دراین رابطه
-  عدم توانائی دربرنامه ریزی روزانه  واتلاف زمان با موارد سرگرم کننده
-  کم بودن میزان مطالعه روزانه ونداشتن مهارت مطالعه
-  ضعف جسمانی ، بینائی ، افسردگی ودرخود ماندگی
2- مدرسه
-  عدم ارتباط عاطفی دانش آموز بادبیر وبعضاً سکوت دربرابر روشهای غلط رفتاری
-  عدم تشویق دانش آموز ازسوی مدرسه حتی به صورت جزئی
-  عدم سواد کافی وناآشنائی معلمان با  نوع ، الگوها ورشهای تدریس
-  عدم توجه به امر تکرار وتمرین درمباحث آموزشی
-  دویا سه شغله بودن معلمان ونبود انرژی لازم برای تدریس
-  نبود معلمان با تجربه به ویژه درمناطق محروم
-  مزاحمت های گروههای همسالان مانند شوخی های نابجا درکلاس ومدرسه وبروز پدیده  زور گوئی 
-  رفتار های نامناسب عوامل اجرائی (مدیر ، معاونین ومشاورین ) با دانش آموزان
-  جو عمومی حاکم بر مدرسه ازلحاظ درسی مانند سخت گیری بیش ازحد دبیران  
3- خانواده
-  فقدان فرد تحصیل کرده درخانواده  وبی سوادی والدین
-  تعدد اعضاء خانواده 
-  عدم توجه به وضعیت تحصیلی ناشی از پر مشغله بودن اولیاء
-  تلقین کلمات نامناسب مانند تحقیر ، سرزنش ومقایسه نادرست فرزندان با همسالان موفق  از سوی اولیاء به دانش آموزان وبه تبع ان پایین آوردن خود پنداره دانش آموزان
-  عدم دارا بودن دانش روانشاسی تربیتی درخصوص تربیت صحیح فرزندان
-  تحمیل اجباری یک رشته خاص ( دردوره متوسطه )
-  تغییرات منفی خانواده مانند ورشکستگی اقتصادی یا سیاسی اختلافات خانوادگی ونبود امنیت روانی ومسائلی ازقبیل اعتیاد وطلاق ( تمرکز دانش اموز را برهم می ریزد )
-  تغییرات غیر مترقبه ورشد اقتصادی خانواده  وازخود باختگی وغافلگیر شدن فرزندان وبروز انواع انحرافات
-  فراخواندن فرزندان به تحصیل به صورت کلامی اما درعمل آنهارا به کارهای غیر درسی وادار می کنند
-  منفی بافی ، نامیدی سیاسی ومطلق بینی امور توسط والدین وانتقال آن به فرزندان
4- نظام آموزشی وساختارها 
-  عدم ارتباط علمی مناسب مابین دروس مختلف
-  وجود مطالب خشک وبی روح کتب درسی
-  نامتناسب بودن روشهای ارائه شده اموزشی با محتوی برنامه ها
-  نامنتناسب بودن روشهای سنجش وارزشیابی وپیشرفت تحصیلی تاکید بیش ازحد برامتحانات
-  نامتناسب بودن امکانات فیزیکی متناسب با محتوی برنامه های درسی
-  شرایط نابرابر آموزشی دربین مناطق مختلف ( آب وهوا ، جاده ، نبود کلاسهای جبرانی ، نبود معلمان با تجربه و.... )
5- جامعه
-  وجود رسانه های مجاز وغیر مجاز متنوع
-  فقر فرهنگی واقتصادی وشرایط رفتاری وعاطفی حاکم بر مردم
-  تاثیرات همسالان ودوستان ناباب
-  بیکاری تحصیل کرده ها وبی اعتبار شدن مدرک تحصیلی دراحراز موفقیت های اجتماعی
-  ارزشهای حاکم بر جامعه وفرهنگ و باورهای مردم دررابطه با تحصیل وسوادآموزی
-  بسترهای اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی ، قومی ومذهبی که مدارس درآن فعالیت می کنند
-  کم شدن فراغت وآسودگی خاطر دراثر فشارهای اقتصادی وکم رنگ شدن ارزشهای اخلاقی ومعنوی
-  فراوانی توزیع اطلاعات غیر مدرسه ای توسط رسانه های جمعی وملی
-  سیاسی شدن بخشی ازنظام آموزشی وتاثیر برروندهای جاری مدرسه
-  بروز حوادث طبیعی ، جریانات سیاسی ، جنگ ورواج روحیه تجمل گرائی وامثال آن 
تعدادی راهکار پیشنهادی  جهت کاهش افت تحصیلی
1- دبیران وهنرآموزان دروس افت دار واختصاصی (درپایه های دوم و سوم )  پس از برگزاری پرسش های کلاسی و آزمونهای ماهانه ، ضمن تجزیه وتحلیل میزان یادگیری دانش آموزان ، اشکالات درسی آنان را مشخص و برطرف نمایند .
2- مشاورو معاون پرورشی هنرستان ، ضمن بررسی مشکلات وناسازگاری های رفتاری دانش آموزان لازم التوجه ،  دررابطه با  آموزش روشهای صحیح مطالعه ، مدیریت زمان وبرنامه ریزی روزانه وهفتگی ، ایجاد تفکر مثبت ، کاهش استرس واضطراب وشیوه های حضور موثر در کلاس وامتحانات  ، درجمع دانش آموزان ( ودرصورت نیاز به صورت کلاسی یا انفرادی )  سخنرانی نموده ونسبت به تنظیم ، تکثیر وتوزیع بروشور وتراکت دربین آنان اقدام نمایند .
3- در صورتیکه اکثر دانش آموزان یک کلاس از نظر درسی ضعیف می باشند اجرای چند نوبت امتحانات ساده که اکثر دانش آموزان نمره قبولی کسب نمایند می تواند در کاهش اضطراب و ایجاد خود پنداره مثبت موثر واقع شود بدیهی است پس از این مرحله ارزشیابی به روال عادی بازخواهد گشت 
4- اختصاص مبلغی از سرانه و دادن یک میان وعده به دانش آموزان نیازمند که بدون خوردن صبحانه در کلاس حضور می یابند
5- تا زمانی که ساخت شناختی ( آموخته های قبلی ودانش واطلاعات مرتبط با موضوع )  دانش آموز در مورد درس جدید شکل  نگرفته باشد ، یادگیری برای وی مشکل و یا غیر ممکن خواهد بود بنابراین ضروری است قبل از آغاز درس جدید ارزشیابی آغازین صورت گرفته و درس جدید بر مبنای آن ارائه گردد . بدیهی است در صورت نیاز باید ساعاتی از آموزش به این مهم اختصاص یابد
6- بدیهی است دانش آموز در افت تحصیلی خویش نقش دارد اما تنها مقصرقضیه نخواهد بود  . باید این موضوع برای دانش آموز مشخص و توجیه گردد که عوامل زیادی در افت موثر می باشدتا سرخوردگی پیدا نکند. 
7-  بیان اهداف تحصیلی وتوضیح آینده شغلی می تواند انگیزش دانش آموزان رابرای تحصیل افزایش دهد .  
8-  رعایت نظم و انضباط در محیط آموزشی و برخورد قاطع با هرگونه بی نظمی که به آموزش لطمه وارد می نماید . به طور کلی باید جایگاه معلم و دانش آموز حفظ گردد و شان آنان رعایت گردد بنابراین نباید دانش آموز در کلاس و یا کارگاه آنچنان احساس آزادی نماید که هر کاری را بدون هیچ ملاحظه ای انجام دهد و باید در برابر رفتارهای غلط وی برخورد مناسب صورت گیرد ودربرابر رفتارهای درست هم پاداش ( حتی یک لبخند، کلام ساده ونگاه سازنده )دریافت نماید .
9- همواره هنرآموز و دبیران باید با مطالعه و آمادگی در کلاس حضور یابند بدترین حالت آن است که معلم در کلاس و در حضور دانش آموزان درس را مطالعه نماید
10- توجه به اصل تشویق سرلوحه کار هنرستانها قرار گیرد. مدیرهنرستان موظف است پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ( حتی پیشرفت جزئی ) را متناسب با میزان آن تشویق نماید . البته نباید قدردانی از زحمات معلمان را فراموش نماید و در هر فرصت ممکن به این مهم بپردازد
11- تشکیل جلسات متعدد با اولیای دانش آموزان به صورت گروهی و انفرادی به منظور ارتقا سطح آگاهی آنان
12- توجه به تمرین های کلاسی وآزمونهای مستمر وحل مشکلات درسی قبل از پایان کلاس جدی گرفته شود .
13- مشاوره تحصیلی مناسب قبل از ثبت نام و آشنا نمودن دانش آموزان با مزایا و معایب رشته های مختلف تحصیلی و دادن حق انتخاب به دانش آموزان
14-  تامین امکانات وتجهیزات آموزشی وکمک آموزشی و زیبا سازی فضاهای آموزشی ، کلاسی ، محوطه  و کارگاه ها
و ایجاد محیطی شاداب در کاهش افت موثر خواهد بود .

مواردذیل درسایت معاون آموزش متوسطه استان کردستانwww.kurd.medu.ir/kmotavaseteh    نمایه اداره فنی وحرفه ای وکاردانش قابل دسترسی می باشد

1-  دستورالعمل طراحی سئوالات تئوری وعملی استانداردهای آموزشی کاردانش

2- بخشنامه تطبیق گواهینامه های مهارتی شاخه کاردانش مربوط به متقاضیان بزرگسال، داوطلب آزاد و آموزش از راه دور

این بخشنامه شامل چگونگی انجام تطبیق گواهینامه های مهارتی مربوط به رشته های مختلف شاخه کاردانش مندرج در مجموعه های ششم و هفتم به مجموعه هشتم و همچنین شیوه ادامه تحصیل افرادی که در رشته های مهارتی مندرج در مجموعه های ششم و هفتم تحصیل می نموده اند لیکن موفق به اتمام آن نشده اند؛ می باشد که از طریق فایل ضمیمه قابل دسترسی است.

3- شیوه نامه هماهنگ برگزاری آزمون استانداردهای مهارتی شاخه کاردانش

4- راهنمای طراحی سوالات استاندارد

5- مواردارئه شده درگردهمایی مدیران هنرستان ها بزرگسال و راه دور - سنندج - باشگاه فرهنگیان -26-09-90