تعریف و اهداف مدارس هوشمند 

    امروزه مهم ترین دغدغه نظام آموزشی و پرورشی یک کشور، ایجاد بستری مناسب جهت رشد و تعالی سرمایه های فکری در جامعه اطلاعاتی و دانایی محور می باشد. برای آن که همه گروه های اجتماعی قادر باشند به طور موثر در چنین جامعه ای مشارکت داشته باشند، باید یادگیری پیوسته، خلاقیت، نوآوری و نیز مشارکت فعال و سازنده را بیاموزند .

           مدارس هوشمند از دستاوردهای مهم توسعه فناوری اطلاعات در برنامه های آموزش و پرورش می باشد که فوائد و آثار و نتایج آن نه تنها در محیط آموزشی تاثیرات خود را خواهد داشت بلکه تحولی نوین همراه با تجارب واقعی محیط زندگی دانش آموزان و فردای آن ها  خواهد بود، در قرن بیست و یکم تصور آن است که دانش آموزان به جای کیف های مملو از کتاب های درسی حجیم، با کامپیوترهای کیفی   Laptap سرکلاس درس حاضر خواهند شد  .

امکان دسترسی آن ها به اطلاعات نامحدود را فراهم خواهد ساخت. امتحانات از طریق رایانه انجام خواهد شد و دانش آموزانی که به علت بیماری نتوانند در کلاس درس حاضرشوند، قادر خواهند بود در منزل از طریق رایانه ها درس های خود را دنبال کنند  .

 در مدرسه هوشمند فلسفه آموزشی بر این موضوع تاکید دارد که هر کس بیشتر توانایی دارد  می تواند بیشتر یاد بگیرد و برنامه آموزشی طوری طراحی می گردد که تمامی نیازهای متفاوت و توانایی های دانش آموزان را پوشش دهد  . 

   مدارس هوشمند   smart schooL دارای 8 اصل یاتئوری اساسی یادگیری می باشد که عبارتند از   :

1- مدرسه به عنوان سازمان یادگیری   : مدرسه نه فقط برای دانش آموزان بلکه برای معلمان مدیران و حتی اولیای دانش آموزان نیز محیط یادگیری است و سازمان یادگیری مدارس هوشمند به نحوی است که دریک فرایند طبیعی از تعیین هدف ها، محتوا، ارزشیابی و نحوه نظارت برخود و خلق سیستم پویا کلیه اعضا مشارکت دارند  .

 2- ارزشیابی یادگیری محور  : ارزشیابی برمحور یادگیری است نه محصول وننتیجه کار به نحوی که دانش آموزان و معلمان را دریک فرایند درگیر نموده و نتیجه ارزشیابی برمحور کیفیت و کاربرد آن برروی دانش آموزان قرارمی گیرد و آزمون ها در بهترین شرایط به عنوان ابزار ارزشیابی به کاربرده می شوند  .

3- دانش زایشی   : در مدارس  هوشمند با ارائه محتوای مناسب بیش ترین تاثیر را بر رشد فکری و عملی دانش آموزان می گذارد و به جای مصرف  اطلاعات و دانش توسط دانش آموزان به توانایی تولید دانایی نیزمجهزمی شوند  .

 4- تاکید بردرک و شناخت اهداف   : اهداف برنامه ها و فعالیت های مدارس هوشمند برای دانش آموزان قابل درک به نحوی که خروجی های مدارس براساس اهداف از پیش تعیین شده تنظیم می گردند و به همین منظور دانش آموزان از مشارکت وهمراهی بیش تر و مناسب تری در امر یادگیری برخوردار خواهند بود .

 5- تاکید بر هوش اکتسابی : تحقیقات ومطالعات نشان می دهد که با آموزش روش های تفکر ، به ویژه روش های تلفیقی و روش های فعال تدریس دانش آموزان می توانند از هوش و قدرت تفکر بالاتری در امر یادگیری برخوردار باشند.

  6- تاکید برتدریس مهارت و انتقال : از دیگر اصول یادگیری درمدارس هوشمند ، استفاده ا ز فنون وروش های تدریسی است که ضمن تقویت انگیزه آنان اوامر یادگیری شبیه سازی و الگو گیری ازآن برای آن ها فراهم گردد و این امر موجب می شود که دانش آموزان نسبت به انتقال این مهارت به دیگران به طور خودکار ا قدام نمایند. این نکته در فرایند یادگیری نقش بسیار مفید و موثری را ایفا می کنند.

7- یادگیری محصول تفکراست : آماده سازی دانش آموزان برای تفکر زمینه منطقی نمودن امور را برای آن ها فراهم می نماید.

8- شمول همگانی  : از دستاوردهای تفکر خلاق و درک عمیق از مسائل ، آماده نمودن  دانش آموزان و حتی معلمان درحل مشکلات پیچیده و غامض آموزشی است، در مدارس هوشمند دانش آموزان ومعلمان این علاقه را به راحتی بروز می دهند و با تکیه برخلاقیت و نوآوری وارائه روش های جدیددرحل مشکلات اقدام می نمایند.

 یادگیری در مدارس هوشمند به شکل سنتی وخواندن طوطی وار نیست بلکه یادگیری اکتشافی - معنی دار وشناختی مطرح است.  دیدگاه برنامه درسی مبتنی برمعنی دار بودن ومسوولیت پذیری فرد درجامعه است. وظیفه مدارس پیشرو و هوشمند آن است که مهارت های زندگی را به دانش آموز بیاموزد و فرصت تمرین آن ها را نیز در کلاس و مدرسه به وجود آورد. در مدارس پیشرو و هوشمند، مسائلی از قبیل افت تحصیلی، ترک تحصیل، گریز و بیزاری از مدرسه در بین دانش آموزان کم تر به چشم می آید.

هفت اصل کلیدی در مدارس هوشمند عبارتند از :

1 - دانش خلاق

2 - استعداد یادگیری

3 - توجه به فهم مطالب

4 - آموختن با هدف تسلط و انتقال آن

5 - ارزیابی آموخته ها به شکل متمرکز

6 - غلبه بر مشکلات

7 - مدرسه به عنوان یک سازمان آموزشی

اهداف مدرسه هوشمند

هدف از ایجاد این‌گونه مدارس عبارت است از:

‌          رشد همه جانبه دانش‌آموزان (ذهنی ، جسمی ، عاطفی و روانی)

‌          ارتقاء توانایی‌ها و قابلیت‌های فردی

‌          تربیت نیروی انسانی متفکر و آشنا به فن‌آوری

‌          افزایش ارتقاء و مشارکت مردمی

منابع:

شیوه نامه هوشمند سازی مدارس   وزارت آموش و پرورش  مرداد 90