تحلیل اس دبلیو او تیSWOT
چگونه از تحلیل SWOT استفاده کنیم؟
روش اس دبلیو اُتی که در فارسی با نام تحلیل سوات هم شناخته میشود یکی از ابزارهای برنامه ریزی استراتژیک است که برای ارزیابی وضعیت داخلی و خارجی یک سازمان استفاده می شود. اس دبلیواُتی در انگلیسی حروف اول کلمات قوت (Strength)، ضعف (Weakness)، فرصت (Opportunity) و تهدید(Threat) است. از این روش علاوه بر برنامه ریزی استراتژیک بطور کلی در تحلیل وضعیت سازمانها استفاده می شود.در واقع تحلیل SWOT را باید ابزاری کارآمد برای شناسایی شرایط محیطی و توانایی درونی سازمان بدانیم، پایه و اساس این ابزار کارآمد در مدیریت استراتژیک است. این تحلیل را علاوه بر SWOT در برخی متون به صورت TOWS نیز آوردهاند.
برنامه ریزی راهبردی SWOT
دربرنامهریزی راهبردی، به ترتیب چشم انداز(Vision)، رسالت(Mission)، اهداف(Objectives)، راهبردها(Strategies)، عناوین برنامهها (Projects) و فعالیتها(Activities) برای سازمان یا تشکل مورد نظر تعریف میگردد. چشم انداز و رسالت بر مبنای نظر بالاترین مرجع تصمیم گیر (که میتوان اساسنامه مصوب مجمع عمومی در نظر گرفت) تعیین میشود. اهداف نیز بر اساس رسالت تعیین شده مشخص میشود. درواقع رسالت یا ماموریت، وظایف کلی و دور نمای فعالیتهای تشکل را مشخص میکند و اهداف، مسیرهای رسیدن به این رسالت میباشد. برای تعیین راهبردها، ابتدا نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدهابا نگاهی به فضای داخلی و عوامل بیرونی بررسی میشود .
هر راهبرد در زیر مجموعه یکی از اهداف، روش رسیدن به هدف را مشخص میسازد. شناسایی ذینفعهای درونی و بیرونی نیز به شناسایی عوامل کمک مینماید. پس از آن برای رسیدن به هر راهبرد، برنامههایی مشخص میشود که لازم است زمانبندی و بودجه گذاری آنها نیز انجام شود.
راهبرد Sا:این راهبرد میتواند یک حالت همافزایی در سازمان ایجاد کند. هر شرکتی مایل است در این موقعیت قرار داشته باشد تا بتواند با بهرهگیری از توانمندیها، استفاده از فرصتها را به حداکثر برساند. (گردهماییها و ارائه تجارب موفق، همچنین طراحی دورههای آموزشی مانند مدیریت دانش، سازمانهای یادگیرنده و غیره میتواند در این زمینه سودمند باشد.)
نقاط قوت:
· سازمان شما چه مزیت هایی دارد؟
· چه چیزی را بهتر از بقیه انجام می دهید؟
· چه کارهای منحصر بفردی می توانید انجام دهید که از توان دیگران خارج است؟
· مردم نقاط قوت شما را چگونه ارزیابی می کنند؟
· چه عواملی در بازار کار شما تاثیر گذار است؟
به نقاط قوت خود هم از لحاظ دید درونی و هم از لحاظ بازار کار توجه ویژه ای داشته باشید. وقتی به نقاط قوت خود فکر می کنید، درباره ی ارتباط آن ها با رقیبان خود فکر کنید. برای مثال اگر رقیبانتان در قسمت تولید یک مجموعه از کیفیت بالایی برخوردارند، بنابراین کیفیت بالا یک امتیاز منحصر بفرد محسوب نمی شود.
راهبرد W: هدف دومین راهبرد، کاهش نقاط ضعف و افزایش فرصتهاست. گاه شرکتها به دلیل برخورداری از ضعفهای اساسی، امکان استفاده از فرصتهای به دست آمده را ندارند، لذا طراحی دورههای آموزشی به منظور از بین بردن نقاط ضعف میتواند شرکت را در استفاده از فرصتها توانمند کند.
نقاط ضعف:
· چه چیزی را می توانید بهبود دهید؟
· از چه چیزی باید اجتناب کنید؟
· مردم در عملکرد شما چه چیزی را نقطه ضعف می پندارند؟
· چه عواملی باعث کاهش فروش شما می شود؟
در همین قسمت نیز اساس درونی و بیرونی مدنظر می باشد. آیا مردم در شما نقطه ضعف هایی را می بینند که شما نمی بینید؟ آیا رقیبان شما عملکردی بهتر از شما دارند؟
بهتر است به مسائل با دید واقع بینانه ای بنگریم.
راهبرد o: این راهبرد براساس توانمندی شرکت در مقابل تهدیدات بنا شدهاست و هدف آن افزایش توانمندیهای موجود و کاهش تهدیدات با طراحی دورههای آموزشی است.
فرصت ها:
· چه فرصت هایی را می توانید به دست آورید؟
· با چه روندهای جالبی آشنا هستید؟
فرصت ها از راه های متعددی حاصل می شوند، مثل:
· تغییرات فناوری و بازاری در مقیاس های متفاوت
· تغییرات سیاستمندانه مربوط به زمینه ی خودتان
· تغییرات در رفتار های اجتماعی، نمایه های مردم و سبک زندگی و...
· اتفاقات روزمره
برای ارتقای فرصت هایتان باید با نگاه کردن به جواب "نقاط قوت" فرصت های خود را افزایش دهید، همچنین با تحلیل نقاط ضعف خود و کاهش آن ها باعث افزایش سطح فرصت های خود باشد.
راهبرد T: هدف این راهبرد، کاهش نقاط ضعف و تهدیدات تا حد امکان است. شرکتی که در معرض ورشکستگی قرار دارد میتواند با برگزاری دورههایی مانند مدیریت راهبردی و ... از راهبردهای گوناگونی مانند انحلال، ادغام و تلاش برای بقا استفاده کند.
تهدید ها :
· با چه موانعی روبرو هستید؟
· رقیبانتان چه کارهایی را انجام می دهند؟
· آیا کیفیت کارها، خصوصیات شغلی، محصولات و یا خدمات در حال تغییر می باشد؟
· آیا تغییرات فناوری موقعیت شما را تهدید می کند؟
· آیا مشکلات نقدی فراوانی دارید؟
· آیا واقعا ضعف هایتان تاثیرات بسزایی در کسب و کارتان ایجاد می کند؟
با پاسخ دادن به قسمت فرصت ها و ترس ها، مطمئن خواهید بود که تا چه مقدار به عوامل بیرونی تسلط دارید.