راهکارهای ایمنی جهت کاهش سوانح و افزایش بهره وری در محیط کار

سایت رشد
مدرسه نیوز
آوچی
هنرستان کاردانش رازی مریوان

مقدمه

یکی از مواردی که باید در هر سازمانی لحاظ شود بهداشت و ایمنی کارکنان آن سازمان است . حوادث در محیط کار علاوه بر خسارات مادی هر ساله باعث مرگ و از کار افتادگی عده زیادی از کارکنان می شود . طبق آمارهای موجود تلفات ناشی از حوادث صنعتی از سال 1900 تا کنون بیشتر از تلفات جنگ و سایر بلایای طبیعی بوده است . تدارک محیط سالم و ایمن کار یک فرایند دو طرفه است اول ، استانداردهای قراردادی دولتی باید دقیقاً درک ، اجرا ، هدایت شوند . دوم ، کارفرمایان و کارکنان باید در طراحی ، استقرار ، و اجرای برنامه های بهداشت و ایمنی به طور دائم با یکدیگر همکاری داشته باشند .

شرایط بهداشتی و ایمنی خارج از محیط کار دو دسته اند :

دسته اولمواردی که در اختیار موسسات و واحدهای تولیدی قرار دارند ، از قبیل پیش بینی وسیله ایاب و ذهاب سالم و مطمئن ، جلوگیری از آلودگی فضای داخلی ، جلوگیری از آلودگی آبهای جاری اطراف کارخانه ، ایجاد فضای سبز کافی در محوطه کارخانه و نظیر اینها .

دسته دوممواردیست که مستقیماً در کنترل موسسات نبوده بلکه شرایط کلی محیط زیست حاکم بر آن است و معمولاً دولت در کنترل آن دخالت می نماید . مسائل عمومی بهداشتی و درمانی ، آلودگی های مختلف شهری ترافیک شهرها و جاده از این قبیل مسائل می باشد .

دلایل ایجاد حوادث :

حوادث معمولاً نتیجه شرایط و یا عملیات نامطمئن و یا عملیات نامطمئن و ناایمن است . شرایط ناایمن شامل استفاده از تجهیزات بد طراحی شده و غیر مجهز ، محیط پر خطر ، به عنوان نمونه ، لیز بودن زمین به دلیل ریختن آب یا ابزار و تجهیزات قدیمی و مستهلک است . عملیات نامطمئن و ناایمن از سوی کارکنان و به دلیل استفاده نامناسب از ابزار و تجهیزات است .

فشار روانی یکی دیگر از دلایل ایجاد حوادث است . سه نوع محرکهای فشار زای اصلی وجود دارند:

1 – محرکهای فشار زایی سازمانی که به طور مستقیم ناشی از محیط کاری و ناشی از فعالیتهای شغلی هستند

2 – رخدادهای زندگی که سازمان در ایجاد آنها نقش ندارد

3 – محرکهای فشارزایی فردی مانند ویژگیهای شخصیتی خاص و منحصر به فرد که سبب می شوند افراد محیط خود را به گونه ای کاملاً متفاوت بررسی کنند

عوامل اساسی حوادث در جوامع صنعتی بشرح ذیل است :

1 – تمرکز ماشین آلات زیاد در فضاهای نسبتاً کوچک که باعث تراکم نیروی انسانی در نتیجه سانحه و ضایعه می گردد .

2 – تراکم تعداد زیادی از کارکنان در فضاهای نسبت کوچک که باعث به وجود آمدن مسائل روانی اجتماعی شده و باعث بروز سانحه می شود .

3 – افزایش قدرت ماشین آلات و پیچیدگی کار با آنها

4 – تقسیم کار بیش از حد توان کارکنان

5 – کمبود آموزش و آشنایی با ماشین آلات سنگین و طرز کار با آنها

6 – عدم آگاهی کامل از شرایط سانحه زا و اثرات ناشی از آلودگی ها و راه های حفاظت و پیش گیری

7 – غیر لازم دانستن هزینه های سنگین برای تحقیق و تنظیم طرح های ایمنی

8- عدم هماهنگی و انطباق دانش و توانایی جسمی و روانی متصدیان با کار مربوطه

9 – توجه بیش از حد به افزایش سطح تولید

10 – علل ایجاد سوانح و اندازه گیری میزان شدت آنها

علل سوانح را می توان در دو گروه اصلی بشرح زیر قرار داد .

الف – عللی که به شرایط مکانیکی ، فیزیکی ، جوی و نظیر اینها مربوط می شود از جمله :

1 – عدم کفایت حفاظت مکانیکی در محیط کار

2 - معیوب بودن ابزار و وسایل ( مثل از بین رفتن روکش های عایقی سیستم های برق ترک خوردگی یا پوسیدگی نردبان ، آب بندی نبودن لوله های آب و گاز و غیره )

3 – عدم کفایت ایمنی در ساختمان چه از لحاظ نامناسب بودن طرح ساختمان و چه مصالح ساختمانی

4 – آلودگی هوا بدلیل وجود گازهای سمی و نبودن تهویه کافی

5 – نبودن وسائل ایمنی مانند دستکش – کلاه – عینک – لباس متناسب و غیره – کپسولهای آتش نشانی و وسایل اطفاء حریق و غیره

سایرموارد: اتکاء به شانس وسرنوشت – عدم اعتقاد به ایمنی – بقاء پیشرفت – استقبال از خطر- بی احتیاطی – تحقیر نمودن خطر– تنها کارکردن – سرعت نامتعادل– شوخی و مشاجره – عجله و دویدن هنگام کار– عدم استفاده از پوششهای ایمنی– عدم اطلاع از ماهیت خطر