|
حافظه |
روانشناسان حافظه را از دو جنبه مورد مطالعه قرارداده اند:1-مراحل حافظه 2- انواع حاقظه
مراحل حافظه شامل حافظه حسی،حافظه کوتاه مدت وحافظه بلندمدت است.حافظه حسی اگر به حافظه کوتاه مد ت انتقال نیابدغیر قابل دسترس می شود. حافظه کوتاه مدت اگر به حافظه بلند مدت انتقال نیابد در چند ثانیه یا چند دقیقه غیر قابل دستیابی می شود. کد گذاری اولین مرحله تشکیل حافظه است. کدها در حافظه کوتاه مدت اغلب به صورت صوتی ، بینایی و معنایی است. گنجایش این حافظه بسیار کم و بین 5تا9 واحد است. به دلیل گنجایش کم این حافظه با ورود یک ماده جدید یکی از موارد پیشین از حافظه حذف می گردد. این پدیده به اصل جانشینی معروف است. سومین مرحله تشکیل حافظه باز یابی است که به معنی تعیین جای اطلاعات ذخیره شده احضار آنها به آگاهی است. تقطیع یکی از راههای افزایش فراخنای حافظه کوتاه مدت است و عبارتست از دسته بندی اطلاعات به واحدها و قطعه های کمتر. حافظه بلندمدت: دراین حافظه اطلاعات درزمانهای طولانی نگهداری می شود.ازطریق تکرار مطالب می توان اطلاعات رابه حافظه بلندمدت سپرد.اما تکرار صرفاًبرای انتقال اطلاعات به حافظه بلندمدت کافی نیست.بلکه عامل مهم انتقال اطلاعات ایجادنوعی تداعی یارابطه بین اطلاعات جدیدواطلاعات قبلی می باشد. رمز مسلط برای حافظه درازمدت رمزمعنایی است.علت اصلی فراموشی ازاین حافظه محو شدن اطلاعات نیست،بلکه ناشی ازعدم توانایی دربازیابی است.برای فراموشی ازحافظه بلندمدت نظریات متعددی ارائه شده.یکی از این نظریه ها،نظریه واپس زدن یاسرکوب است که توسط فرویدارئه شده است.نظریه دیگر،دریاداست که طبق این نظریه خاطرات بر اثرگذشت زمان بتدریج محو می شود.نظریه دیگرنظریه تداخل است که طبق این نظریه مطالب یادگرفته شده دریکدیگرتداخل ایجادکرده وهمین امر موجب فراموشی می شود.دو نوع تداخل وجود دارد، تداخل پس گستریامنع بعدی وتداخل پیش گستریامنع بعدی. یکی دیگر ازعوامل فراموشی،پیری است. برخی ازعوامل موثردربهسازی حافظه عبارتند از: سازمان دادن اطلاعات مرتب کردن اطلاعات ازساده به دشوار تقطیع اطلاعات تصویرسازی ذهنی،یعنی برقراری ارتباط معنی داربین مطا لب ازطریق ایجاد یک رابطه ذهنی بین آنها استفاده ازکلمه کلید استفاده ازروش مکانها. روشهای آموزش مهارتهای یادگیری ومطالعه: - روش پس ختام: این روش ازشش مرحله پیش خوانی،سوال کردن،خواندن،تفکر،ازحفظ گفتن، ومرورکردن تشکیل شده است. - روش مردر: این روش نیز شامل مراحل خلق وخو وحا ل وهوا،درک وفهم،یادآوری،کشف وهضم،بسط وگسترش، ومروروپاسخ است. - روش آموزش دوجانبه: این روش راپالینسکار وبراون ابداع کرده اند.دراین روش معلم وچند دانش آموز قسمتی ازمتن را بی صدا می خوانند،سپس معلم راهبردهای خلاصه کردن،سوال کردن،وپیش بینی کردن را اجرا می کند سپس قسمت دیگری ازمتن رامی خوانندو دانش آموزان دیگر به ترتیب این راهبردها رااعمال می کنند. - روش یادگیری مشارکتی: این روش مخالف روش رقابت فردی است ودرآن یادگیرندگان درگروههای کوچک باهم وبه کمک هم به یادگیری می پردازند. شماری ازتحقیقات جدید نشان داده است که مراحل مختلف حافظه ساختارهای مختلفی در مغز دارد.جا لب ترین یافته این آزمایشها آن است که درجریان رمزگردانی ،بیشترنواحی نیمکره چپ ودرجریان یازیابی بیشتر نیمکره راست مغزفعال می شود.
