70راه برای آموزش اثربخش(قسمت دوم)
36. برای شروع تدریس، از تصویر، طرح، معما، چند پرسش خاص و یا هر شیوهی دیگری که ذهن بچهها را درگیر میکند، استفاده کنیم (توفان ذهن برای فراگیری بهتر مفاهیم.
37. پیش از شروع مبحث جدید، پرسشهای دانشآموزان از مبحث قبلی را روی تختهسیاه بنویسیم و بکوشیم با مشارکت بچهها، پاسخ و پرسشها را بیابیم .
38. تا پیش از رفع اشکالات دانشآموزان، مبحث جدیدی را آغاز نکنیم .
39. هر جلسه از بچهها بخواهیم درس جلسهی آینده را مطالعه کنند و نکاتی را که به نظرشان مبهم میرسد، روی برگهای بنویسند و به شما بدهند. با این کار، هم شما با نکات مورد توجه بچهها اشنا میشوید و هم بچهها به مطالعهی مباحث درسی پیش از تدریس، عادت میکنند .
40. از بچهها بخواهیم هر جلسه یک خبر مهم از روزنامه یا مجلهی ویژهی سنشان را بنویسند و همراه خود سر کلاس بیاورند. روی خبر مورد نظر بحث کنیم و هر جلسه را به بحث روی یکی از موضوعها اختصاص دهیم .
41. از دانشآموزان بخواهیم برنامهها و آرزوهای خود را روی برگهای بنویسند و یک کپی از آن را پیش خودشان نگه دارند و اصل برگه را به شما بدهند. به این ترتیب، شما از اهداف آنها آگاه میشوید و آنها هم اهدافشان را از یاد نمیبرند .
42. با اجرای برنامههایی مثل برگزاری جلسهی بحث و گفتو گو ارائهی مباحث درسی در کلاس و... آنها را برای حضور در جمع آماده کنیم .
43. برنامههای پرورشی مانند بازدیدها، برنامههای فرهنگی و... را از همان روزهای نخست شروع سال تحصیلی آغاز کنیم .
44. اجرای برنامههای ورزشی از دیگر نیازهای دانشآموزان هستند. برگزاری بازیها و برنامههای ورزشی آنها را از نظرجسمی و روانی آماده میکند .
45. دربارهی فلسفه و هدف آموزش و پرورش با بچهها صحبت کنیم تا همکاری و همراهی بیشتری با ما داشته باشند .
46. راههای جایگزین را به آنها بیاموزیم .
47. با همکاری دانشآموزان در فضای کلاس، تغییراتی ایجاد کنیم تا فضا برای آنها دوستداشتنیتر شود .
48. آموزگار دموکراتی باشیم. هر چند رعایت نظم ضروری است، اما در پایهی ابتدایی باید کمی آزادانهتر عمل کرد .
49. پژوهش و تحقیق و شیوهی آن را به دانشآموزان سوم ابتدایی به بعد بیاموزیم و کمک کنیم تا برای پژوهشهایشان از منابع تحقیقاتی استفاده کنند.این کار از شروع سال تحصیلی جدید، برای بچهها به عادت تبدیل میشود .
50. برای فراگیری (آموزش) مفاهیم درسی هیجان ایجاد کنیم. برای این کار کافی است در کنار تدریس، همان مفهوم درسی، فعالیت علمی، بازدید یا یک کار آزمایشگاهی ترتیب دهیم .
51. شماره تلفن محل کار والدین دانشآموزان را داشته باشیم .
52. دلیل غیبتهای آنها را جویا شویم.برخی از غیبتها بهویژه در نخستین روزهای شروع سال تحصیلی، ممکن است به دلیل ترس از مدرسه باشد.
53. تشویق نیازی انکارناپذیر برای پیشرفت تحصیلی است. این تشویق میتواند زبانی، با اهدای جایزه و یا هر شکل دیگری باشد. روزهای نخست شروع سال تحصیلی نیاز دانشآموزان بیشتر از هر زمان دیگری است.
54. دانشآموزان باید واکنشهای مثبت و منفی ما را ببینند.اما این واکنشها، بهویژه واکنشهای منفی، باید تنها با تغییر لحن کلام یا چهره، بدون هر گونه توهین صورت گیرد. در روزهای نخست سال تحصیلی، بچهها بیش از هر زمان دیگری نسبت به رفتار آموزگار حساس هستند.
55. با گروهبندی دانشآموزان، فعالیتهای آنها را منسجم کنیم.
56. به دانشآموزانی که از نظر درسی ضعیفاند، مسؤولیتهای آموزشی محول کنیم.
57. به دانشآموزان فرصت بدهیم تا در همین روزهای نخست سال تحصیلی، مهارتهایشان را نشان بدهند. برای این کار به آنها فرصت فعالیت بدهیم.
58. با والدین جلسات خصوصی برگزار کنیم. تأثیر این جلسات بیش از جلسههای چندین نفرهی اولیا و مربیان است.
59. از همین روزهای نخست شروع سال تحصیلی، بچهها را به نوشتن عادت بدهیم. برای این کار از آنها بخواهیم هر روز حداکثر در دو تا سه خط، دربارهی موضوعی که دوست دارند، مطلبی بنویسند.
60. مجله یا کتابی مناسب با سن دانشآموزان انتخاب کنیم و با قسمتبندی ان، هر روز بخشی از آن را همراه دانشآموزان در کلاس بخوانیم. این کار مهارت خواندن را در آنها تقویت میکند و باعث آشنا شدن با لغتهای جدید میشود.
61. بازیهای فکری بهویژه آنهایی که به صورت پرسش و پاسخ هستند، شروع خوبی برای تقویت حافظهی دانشآموزان محسوب میشوند.
62. از بچهها بخواهیم هر کدام عکسی از خودشان بیاورند. عکسها را روی مقوا بچسبانیم و مشخصات مختصری از بچهها را زیر آنها بنویسیم. این تابلو را در کلاس نصب کنیم تا دانشآموزان با یکدیگر بیشتر آشنا شوند.
63. گروهها، اعم از کار گروهها و یا گروههای ورزشی و... میتوانند برای خود سر گروه انتخاب و کارت عضویت صادر کنند. این کار فعالیت آنها را منسجمتر و ارتباط آنها را بیشتر میکند. بهعنوان آموزگار، به این برنامهریزیها هویت ببخشیم و آنها را هدایت کنیم.
64. در صورت نیاز به تکمیل آموزش برخی مفاهیم، میتوانیم سرعت آموزش را کند کنیم.
65. تکلیف شب، مکمل آموزشهای مدرسه است، بهشرطی که میزان آن به حدی باشد که مانع از تفریح و بازی بچهها نشود.
66. از بچهها بخواهیم دفترچهای تهیه کنند. در هر صفحه، کارهایی را که دوست دارند در طول یک روز انجام بدهند بنویسند و روبهروی آنهایی که انجام دادهاند، علامت بزنند. این کار زمانبندی را به آنها میآموزد.
67. هر روز از یک دانشآموز بخواهیم پیش از شروع کلاس یا در پایان ساعت کلاس، داستان کوتاهی را تعریف کند. این کار کمرویی روزهای اول مدرسه را برطرف میکند.
68. خلاصهنویسی، یکی دیگر از برنامههایی است که میتواند در همین روزهای شروع سال تحصیلی، بچهها را با نوشتن و کوتاه نوشتن آشنا کند. برای این کار در پایان هر جلسه و یا هر یک جلسه در میان، از بچهها بخواهیم چند خط دربارهی مطالبی که یاد گرفتهاند، بنویسند.
69. هنگام تدریس درسهایی مثل ریاضیات یا علوم به بچهها اجازه بدهیم راهحلهای مختلف، حتی راهحلهای اشتباهشان را با جرئت بگویند. پس از آن، همراه همهی بچهها، روی راه مورد نظر بحث کنیم.
70. اگر دانشآموزان در پایهی قبل نیز در همین مدرسه بودهاند، با آموزگار سال گذشتهی آنها گفتو گویی داشته باشیم تا از هر نظر بهتر و زودتر با شرایط آنها آشنا شویم.
